Deze keer een wat luchtiger onderwerp, maar wel met een fascinerende onderliggende theorie... Wellicht las je het al eens: er zijn gebouwen in diverse landen waar de deur pas opent als je lacht voor een camera. Hoe werkt het en waarom is dit misschien wel een geweldig idee om de wereld een stukje beter te maken?...
"Smile to open the door": hoe het werkt
Er zijn heel wat filmpjes te vinden van gebouwen (kantoren, winkels, supermarkten) waar je pas binnenkomt als je vriendelijk naar een camera gelachen hebt. Hier, hier en hier vind je er voorbeelden van. Het gaat om winkels met een automatische deur die gesloten blijft tot je gelachen hebt voor een camera. Een Deense supermarkt claimt dat de klanten er vrolijker door binnenkomen en dat de sfeer in de winkel is verbeterd.
Word je vrolijk van lachen? Geloof het of niet, dat is zo!
Het komt natuurlijk wat absurd over. Iemand dwingen om te lachen? Zou je daar niet juist heel boos/chagrijnig van worden? Het bijzonder is dat ons brein écht zo werkt dat je van lachen vrolijk wordt. Tenminste... dat is één van de actuele meningen onder psychologen op basis van experimenten die al tientallen jaren worden gebruikt om het gelijk of ongelijk van deze theorie te bewijzen. Ik zal je hier niet met de details vermoeien, maar de grondleggers zijn William James en Carl Lange. Het theorie heet dan ook de "James-Lange theorie".
Misschien denk je gevoelsmatig dat het zo werkt: je maakt iets fijns mee of je denkt aan iets fijns --> je voelt je blij --> je gaat lachen. James en Lange ontdekten dat het andersom (ook) werkt: onze mimiek veroorzaakt (ook) de overeenkomstige emoties in ons brein. Hun theorie is in tientallen studies onderzocht. Sommige studies toonden de juistheid aan, anderen juist niet. Omdat het zo apart klinkt, leverde het flinke discussie op tussen wetenschappers. Een metastudie (waarin de resultaten van 138 studies werden geanalyseerd) uit 2019 toonde echter aan dat er wel degelijk een (klein) verband is tussen onze mimiek en de gevoelens die het veroorzaakt. Wil je die studie lezen, dan vind je die hier.
Samengevat: als je je gezicht in een lach plooit, word je daar (gemiddeld genomen een beetje) vrolijker van. Je gevoel volgt dus je mimiek.
Is lachen gezond? Ja!
Het korte antwoord: ja! Als je lacht ontstaat er endorfine waardoor je je een beetje ontspant en je stresshormonen (cortisol en adrenaline) juist verminderen. Lachen helpt ook om je lichaam zich beter te laten wapenen met stofjes (serotonine en dopamine) tegen depressie.
Er zijn relationeel en psychisch nog veel meer positieve effecten van lachen. Er zijn studies waaruit blijkt dat mensen die meer lachen creatiever en productiever zijn.
Veel lachen veroorzaakt een toename van zuurstof in ons bloed en verlaagt de bloeddruk.
Redenen te over dus om zelfs alleen maar te dóen alsof je vrolijk bent. Meer lezen daarover? zie bijv. dit artikel n.a.v. onderzoek gepubliceerd in Psychological Science.
Lachen is besmettelijk
We leven in een tijd waarin mensen elkaar met iets naars kunnen besmetten zonder het door te hebben. Bij lachen is het effect juist positief: iemand zien lachen veroorzaakt meestal dat je zelf ook gaat lachen. Dat heeft weer te maken met een ook al fascinerende ontdekking over het brein: spiegelneuronen. Voor nu is het ook zonder die theorie vast al herkenbaar: je hebt vast wel eens een wedstrijdje gedaan met iemand om zo lang mogelijk niet te lachen. Of je herkent dat je eigen gezicht in een lach gaat omdat je kijkt naar iemand die lacht, ook al vind je het niet eens grappig wat die persoon zegt.
Ik heb er niets over kunnen lezen, maar het is goed mogelijk dat door al die lachend binnenstappende klanten, ook andere klanten nog (weer) in de lach schieten.
Tot slot: gaat voor jou de deur dicht of juist open bij dit onderwerp?
Ik zou het zelf denk ik grappig vinden om een keer te proberen, maar ik zou het irritant vinden als een systeem mij dwingt om te lachen. Een laagje dieper: wat zegt het over onze samenleving dat we de ene week berichten horen over een supermarkt die kletskassa's opent om mensen nog íets van contactmogelijkheid te bieden en de andere week over een supermarkt die klanten vraagt te lachen voor ze binnenstappen?
In de artikelen op deze blog gaat het vaak over 'zien en gezien worden.' Daarbij is het juist van belang dat mensen door mensen worden gezien. Dat ze merken iets voor de ander te betekenen en zelf kunnen laten merken wat de ander met hen doet. Zo'n technisch foefje is in die zin erg onmenselijk: al zou je er zelf vrolijker van worden, je moet eigenlijk toegeven dat je naar een stuk techniek staat te lachen - techniek die per definitie niets kan voelen. Het is dus maar de vraag of de oppervlakkige werking (mensen lachen, voelen zich misschien even vrolijker) helpt om mensen wérkelijk te bereiken en zich gezien te laten voelen. Want dwingt dit soort techniek de mens eigenlijk juist niet om een masker op te zetten: je mag niet verdrietig/somber zijn. "Lach!, anders doen we de deur niet voor je open!..."
Benieuwd wat jij vindt van deuren die openen als je lacht. Zou je zo'n winkel mijden of kun je er wel om lachen?
Waar ik van ga lachen? Als je dit artikel gaat delen....
Delen kan heel simpel met de icoontjes hieronder naar Facebook, Twitter, LinkedIN of als link die je bijv. kunt e-mailen.
Wil je updates per e-mail ontvangen als er een nieuwe blog is? Schrijf je dan hieronder in. Let op: de e-mails komen bij sommige mensen in hun map voor ongewenste-mail. Als je de afzender als 'vertrouwd' accepteert gebeurt dat niet weer.
Comments